Jerzy Szafranowicz, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, odpowiedział na interpelację posłanki Marceliny Zawiszy (Koło Poselskie Razem) w sprawie badań profilaktycznych mężczyzn.
O interpelacji informowaliśmy w lutym 2025 r. TUTAJ. W odpowiedzi czytamy:
Ministerstwo prowadzi szereg działań edukacyjnych i promocyjnych dotyczących profilaktyki nowotworów u mężczyzn. Projekty realizujemy na podstawie Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030. Działania Ministerstwa skupiają się na budowaniu świadomości społecznej roli profilaktyki pierwotnej w zapobieganiu chorobom nowotworowym. Wiele czynników, takich jak aktywność fizyczna, zdrowa dieta, unikanie picia alkoholu, palenia papierosów, zależy od każdego z nas i wpływa na nasze zdrowie. Skupiamy się na tym, aby przekonać Polaków do zdrowego trybu życia, który daje im szanse na długie życie, w dobrym zdrowiu.
Dla Ministerstwa równie ważna jest profilaktyka wtórna, czyli promocja badań w ramach programów przesiewowych, samobadania i szczepień. Promocja badań onkologicznych dla mężczyzn dotyczy przede wszystkim raka płuca, jelita grubego, prostaty i jąder. Aby, dotrzeć do jak największej liczby naszych odbiorców przygotowujemy i emitujemy spoty i audycje dotyczące profilaktyki w radiu i telewizji. W stacjach ogólnopolskich, aby dotrzeć z przekazem do szerokiego grona odbiorców. Mówimy w nich o czynnikach zwiększających ryzyko zachorowania na raka, Europejskim Kodeksie Walki z Rakiem, szkodliwości palenia papierosów, też e- papierosów, badaniach profilaktycznych dla mężczyzn oraz raku prostaty, jąder, jelita grubego i płuca.
Ministerstwo Zdrowia współorganizuje również eventy, wspiera miasteczka zdrowia i wydarzenia promujące badania profilaktyczne dla mężczyzn. Szczególną uwagę zwracamy na promowanie zdrowia mężczyzn w listopadzie, miesiącu, który na całym świecie, poświęcony jest tematyce nowotworów męskich, czyli tych zajmujących męskie narządy płciowe. Akcje wówczas organizowane mają przełamywać tabu i stereotypy oraz zachęć mężczyzn do przeprowadzania badań diagnostycznych w kierunku raka prostaty i jąder. Przykładem takich działań był „Bieg dla jaj. Wspieraj z nami profilaktykę i leczenie męskich nowotworów”, który zorganizowaliśmy w 2024 r. w Bydgoszczy. W miasteczku biegowym na stoisku Ministerstwa prowadziliśmy instruktaż samobadania jąder, bezpłatne badania profilaktyczne, a lekarze i eksperci odpowiadali na pytania dotyczące nowotworów męskich narządów płciowych. W ten sposób budowaliśmy świadomości znaczenia profilaktyki wśród mężczyzn i popularyzowaliśmy wiedzę o raku jąder i prostaty. W ubiegłym roku, w listopadzie z inicjatywy Ministerstwa powstało kilkadziesiąt audycji w TVP i TVN, stacjach radiowych i artykułów w portalach internetowych o profilaktyce nowotworowej dla chłopców i mężczyzn. Do audycji zapraszaliśmy osoby, które wygrały walkę z rakiem i lekarzy, którzy w sesjach Q&A odpowiadali na pytania widzów. Mówiliśmy w nich o szczepieniach HPV, raku płuc, prostaty, jąder i jelita grubego. Artykuły dotyczące raka jąder i prostaty publikowaliśmy w portalach internetowych. Spoty o tej tematyce emitowaliśmy w portalach społecznościowych i na platformie YouTube. Tak, aby poszerzyć zasięg odbiorców o tych, do których nie byliśmy stanie dotrzeć za pomocą przekazów radiowych i telewizyjnych.
Minister Szafranowicz podkreślił również, że do mężczyzn skierowane są programy profilaktyczne tj.: program badań przesiewowych raka jelita grubego, Profilaktyka 40 PLUS, ChUK. Zaznaczył, że Narodowy Fundusz Zdrowia podejmuje szereg działań mających na celu zachęcenie mężczyzn do regularnych badań profilaktycznychi wczesnego wykrywania chorób. – Szczególny nacisk kładziemy na profilaktykę chorób cywilizacyjnych, onkologicznych oraz układu krążenia.
Program Profilaktyka 40 PLUS – pakiet badań dla mężczyzn
Jak informuje minister Szafranowicz, jednym z kluczowych programów realizowanych przez Ministerstwo Zdrowia jest Profilaktyka 40 PLUS, obejmujący bezpłatne badania diagnostyczne dla osób powyżej 40. roku życia. Wśród badań skierowanych do mężczyzn znajduje się m.in. oznaczenie poziomu PSA (antygenu swoistego dla prostaty) – podstawowego testu przesiewowego w diagnostyce raka prostaty. Wczesne wykrycie tego nowotworu zwiększa szanse na skuteczne leczenie i poprawę rokowań pacjentów.
Aby skorzystać z programu, wystarczy odwiedzić stronę www.nfz.gov.pl lub www.pacjent.gov.pl, gdzie poprzez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) można uzyskać skierowanie na badania. Narodowy Fundusz Zdrowia przygotował również specjalny Poradnik Pacjenta NFZ, który szczegółowo wyjaśnia procedury związane z przystąpieniem do programu.
– Program był szeroko promowany w prasie ogólnopolskiej, a pod koniec 2024 roku zrealizowaliśmy kampanię mailingową. Ponad milion Polek i Polaków otrzymało od NFZ wiadomość z zaproszeniem do udziału w programie oraz linkiem do ankiety – informuje minister.
Ogólnopolska akcja Movember
NFZ aktywnie angażuje się w międzynarodową akcję Movember, propagującą profilaktykę nowotworów prostaty i jąder. W listopadzie 2024 roku zorganizowano kampanię edukacyjną we wszystkich wojewódzkich oddziałach NFZ, zachęcając mężczyzn do badań profilaktycznych. W ramach inicjatywy odbywały się spotkania informacyjne, podczas których pacjenci mogli uzyskać szczegółowe informacje na temat profilaktyki raka prostaty i jąder oraz znaczenia regularnych badań.
Do akcji przyłączyły się liczne organizacje, w tym kluby sportowe, służby mundurowe, instytucje kultury, szkoły, samorządy oraz fundacje medyczne, co pozwoliło dotrzeć do szerokiego grona odbiorców.
Minister Szafranowicz podkreśla również, że Ministerstwo Zdrowia i NFZ przygotowały specjalny Poradnik Pacjenta zatytułowany „Profilaktyka to męska sprawa”. Zawiera on filmy edukacyjne, podcasty oraz graficzne instrukcje samobadania jąder, pomagające mężczyznom dbać o zdrowie.
Link do pobrania poradnika: KLIK
Kampania mailingowa „Profilaktyka to też męska sprawa”
W listopadzie 2024 roku NFZ przeprowadził szeroko zakrojoną kampanię mailingową „Profilaktyka to też męska sprawa”. W jej ramach ponad milion mężczyzn otrzymało wiadomość e-mail zachęcającą do wykonania badań profilaktycznych w kierunku nowotworów męskich. Było to jedno z największych działań komunikacyjnych w zakresie profilaktyki zdrowotnej skierowanej do mężczyzn.
Edukacja zdrowotna w mediach i internecie
W celu zwiększenia świadomości na temat zdrowia mężczyzn, NFZ przygotował cykl filmów edukacyjnych, dostępnych na kanale YouTube @AkademiaNFZ. W materiałach tych eksperci, m.in. dr n. med. Łukasz Kupis, urolog-androlog, omawiają kluczowe zagadnienia związane z rakiem prostaty i jąder oraz podkreślają znaczenie badań profilaktycznych i wczesnej diagnostyki. Dodatkowo, dostępne są podcasty edukacyjne, w których poruszane są tematy zdrowia mężczyzn na różnych etapach życia.
– NFZ aktywnie promuje męską profilaktykę również w prasie ogólnopolskiej. Publikujemy artykuły edukacyjne oraz materiały informacyjne dotyczące profilaktyki nowotworów męskich, zachęcając do regularnych badań i dbania o zdrowy styl życia. Dzięki obecności w prasie docieramy do szerokiego grona odbiorców, zwiększając świadomość zdrowotną wśród mężczyzn – podkreśla minister Szafranowicz.
– Aktywnie promujemy profilaktykę męskich nowotworów na swoich kanałach w mediach społecznościowych, takich jak X (Twitter), YouTube oraz Facebook. Regularnie publikujemy tam materiały edukacyjne, przypominając o znaczeniu badań profilaktycznych i zdrowego stylu życia – pisze minister w swojej odpowiedzi.
Profilaktyka zdrowotna na co dzień
– Warto podkreślić, że nasze działania nie ograniczają się jedynie do profilaktyki nowotworów. Edukujemy także w zakresie zdrowego stylu życia, chorób układu krążenia, profilaktyki raka jelita grubego oraz chorób układu oddechowego – dodaje Szafranowicz.
Ponadto, w ramach akcji „Środy z Profilaktyką” organizowane są cotygodniowe wydarzenia, podczas których eksperci dzielą się wiedzą na temat profilaktyki zdrowotnej. W 2024 roku w oddziałach NFZ zorganizowano około 2500 wydarzeń profilaktycznych, z czego 63 były skierowane bezpośrednio do mężczyzn.
Dodatkowo, na stanowiskach ds. profilaktyki i promocji zdrowia w oddziałach NFZ pacjenci mogą skorzystać z kiosków profilaktycznych, gdzie wykonywane są m.in. pomiary ciśnienia, masy ciała, indeksu BMI czy saturacji. Istnieje także możliwość zmierzenia siły uścisku dłoni, co stanowi skuteczny wskaźnik ogólnej kondycji zdrowotnej.
Źródło: Odpowiedź na interpelację nr 7695 w sprawie badań profilaktycznych mężczyzn
Interpelacja: Badania profilaktyczne mężczyzn
