Opublikowano „Mapy Potrzeb Zdrowotnych” – strategiczny dokument Ministerstwa Zdrowia, który identyfikuje kluczowe problemy zdrowotne społeczeństwa oraz wskazuje kierunki działań systemu ochrony zdrowia. Wśród analizowanych obszarów znalazły się choroby nowotworowe i przewlekłe, w tym dotyczące układu moczowo-płciowego.
Rak prostaty – cichy zabójca mężczyzn
W części onkologicznej dokumentu rak gruczołu krokowego (prostaty) został wskazany jako najczęstszy nowotwór złośliwy u mężczyzn w Polsce. W 2022 roku odpowiadał za 23,3% wszystkich zachorowań onkologicznych w tej grupie. Współczynnik zachorowalności wynosił 491 przypadków na 100 tys. mężczyzn.
Wyzwania:
- Wysoka zapadalność w grupie wiekowej 55-79 lat.
- Wysoka śmiertelność wśród mężczyzn powyżej 65. roku życia.
- Potrzeba zwiększenia dostępności do diagnostyki i leczenia (np. biopsji, rezonansu, leczenia chirurgicznego).
Rak pęcherza moczowego i rak nerki – rosnące zagrożenie
W strukturze zachorowań nowotworowych u mężczyzn i kobiet, rak pęcherza moczowego oraz rak nerki znalazły się wśród dziesięciu najczęstszych nowotworów:
- Rak pęcherza moczowego: 5,2% zachorowań u mężczyzn.
- Rak nerki: 3,4% zachorowań u mężczyzn i 2,9% u kobiet.
Prognozy:
- Do 2040 r. przewiduje się wzrost zapadalności na raka pęcherza o 27%, a na raka nerki o 35%.
- Wzrost ten będzie wynikał głównie ze starzenia się populacji.
Nowotwory ginekologiczne – rak szyjki macicy i rak piersi
Dokument szczegółowo omawia sytuację w zakresie raka szyjki macicy i raka piersi:
- Rak szyjki macicy: 10,8% kobiet z grupy docelowej poddało się badaniu cytologicznemu w 2023 r.
- Rak piersi: 43% kobiet z grupy docelowej wykonało mammografię.
Wyzwania:
- Niska zgłaszalność na badania przesiewowe w niektórych województwach.
- Nierówności regionalne w dostępie do diagnostyki i leczenia.
- Wysoka umieralność w województwach: lubuskim (rak szyjki) i śląskim (rak piersi).
Nietrzymanie moczu – temat nieujęty w dokumencie
„Mapy Potrzeb Zdrowotnych 2025” dostarczają cennych danych na temat nowotworów układu moczowo-płciowego, zwłaszcza raka prostaty, pęcherza i nerki. Niestety, brakuje w nich odniesień do nietrzymania moczu oraz innych nienowotworowych schorzeń urologicznych, co stanowi istotną lukę w analizie potrzeb zdrowotnych społeczeństwa.
Braki systemowe i rekomendacje
Choć dokument nie zawiera osobnego rozdziału poświęconego urologii, to wnioski ogólne i onkologiczne wskazują na potrzebę:
- Zwiększenia dostępności do specjalistów urologów i ginekologów onkologicznych.
- Rozwoju opieki koordynowanej w POZ, obejmującej także choroby przewlekłe układu moczowo-płciowego.
- Zwiększenia zgłaszalności na badania przesiewowe poprzez działania edukacyjne i organizacyjne.
Źródło: www.ntm.pl
