Oddział w Krakowie Stowarzyszenia Osób z NTM "UroConti" wystosował do Ministra Zdrowia Łukasza Szumowskiego pismo, które jest odpowiedzią na wezwanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej.
Treść pisma:
"W odpowiedzi na wezwanie z dnia 6 lipca 2018 r. (doręczone 12 lipca 2018 r.) niniejszym wskazujemy, że żądana informacja nie stanowi informacji przetworzonej, tym samym powinna być udostępniona niezwłocznie bez wykazywania interesu publicznego. Pomimo braku obowiązku ustawowego pragniemy podkreślić, iż uzyskanie żądanej informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego, w szczególności dla pacjentów onkologicznych cierpiących na raka gruczołu krokowego, których wsparcie stanowi statutowy cel Stowarzyszenia.
W związku z powyższym ponownie na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1764 ze zm., dalej jako "ustawa o dostępie do informacji publicznej") wnosimy o udostępnienie wszelkich informacji dotyczących uzgadniania treści programu lekowego B.56 "Leczenie opornego na kastrację raka gruczołu krokowego (ICD-10 C61)" w ramach postępowania refundacyjnego dla leku Xtandi (enzalutamidum) zakończonego w 2017 r., w tym opinii i stanowisk wyrażanych wobec treści wskazanego programu przez konsultantów krajowych i wojewódzkich oraz innych specjalistów biorących udział w konsultacjach, w szczególności wobec kwestii zakazu sekwencyjności leczenia, a także wszelkiej komunikacji prowadzonej przez Ministra Zdrowia lub inne uprawnione organy ze wskazanymi podmiotami.
Jednocześnie na podstawie art. 14 ust. 1 w zw. Z art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, wnosimy o udostępnienie wskazanych informacji w formie elektronicznej na adres krakow@uroconti.pl. A w przypadku niemożności przekazania we wskazanej formie wnosimy o przesłanie ich w formie papierowej na adres Stowarzyszenia.
Ponadto przedstawiam w załączeniu wniosek w formie papierowej wraz z odpisem z rejestru wskazującym na umocowanie do reprezentowania Stowarzyszenia.
UZASADNIENIE
1. WSTĘP
Informacje dotyczące postępowań prowadzonych w zakresie wskazanym w sentencji niniejszego wniosku wraz z wytworzonymi dokumentami urzędowymi oraz innymi pismami urzędowymi należy uznać za informacje publiczne wskazane wprost w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Informacje te należą bowiem do kategorii tzw. danych publicznych, do których wszyscy obywatele mają dostęp w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Zgodnie z przywołanym przepisem dane te obejmują treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć, dokumentacji przebiegu i efektów kontroli, stanowisk w sprawach publicznych zajętych przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych oraz treści innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej. W związku z tym wszystkie te dokumenty powinny zostać udostępnione w trybie dostępu do informacji publicznej.
Jednocześnie zgodnie z art. 2 każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, a od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie można żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego. Ograniczeniu podlega natomiast uzyskanie informacji przetworzonej, przy czym jak zostanie wskazane poniżej żądane informacje nie stanowią takiego rodzaju informacji.
2.BRAK MOŻLIWOŚCI UZNANIA ŻĄDANEJ INFORMACJI ZA INFORMACJĘ PRZETWORZONĄ
Jednocześnie pragnę wskazać z całą stanowczością, iż żądana informacja nie jest informacją przetworzoną zgodnie ze stanowiskami wyrażanymi w orzecznictwie i doktrynie, które stanowią podstawę do zdefiniowania wskazanego pojęcia w związku z brakiem definicji legalnej w ustawie o dostępie do informacji publicznej.
Jak wskazuje się w doktrynie za informację przetworzoną należy uznać taką informację publiczną, która została opracowana przez podmiot zobowiązany przy użyciu dodatkowych sił i środków, na podstawie posiadanych przez niego danych, w związku z żądaniem wnioskodawcy i na podstawie kryteriów przez niego wskazanych.
Analogicznie stanowisko w tym zakresie można znaleźć w orzecznictwie sądów administracyjnych. Zgodnie bowiem z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie podstawową cechą różniącą informację publiczną przetworzoną od informacji publicznej jest to, że informacji tej wprost organ nie posiada i dla jej wytworzenia niezbędne jest przeprowadzenie pewnych działań na posiadanych przez dany podmiot informacjach, w wyniku których to działań powstanie nowo jakościowo informacja. Ponadto wyrok ten wskazuje, że czasochłonność, kosztowność oraz trudności organizacyjno-techniczne lub biurowe, jakie wiążą się z przygotowaniem danej informacji publicznej, nie mogą zwalniać z obowiązku udostępnienia informacji. Ponadto przeprowadzenie niezbędnych czynności anonimizacji danych dotyczących tajemnicy przedsiębiorcy nie stanowi, w ocenie sądu, o wytworzeniu informacji przetworzonej, gdyż anonimizacja to wyłącznie czynność techniczna, w wyniku której nie powstaje żadna nowa informacja. Co istotne powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w innych wyrokach sądów administracyjnych i nie stanowi incydentalnej interpretacji.
Ponadto, zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym w doktrynie informacja przetworzona jest przygotowywana specjalnie dla konkretnego wnioskodawcy – niejako na jego zamówienie, wyrażone w postaci wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Jest to "informacja, której organ wprost nie posiada i dla jej wytworzenia niezbędne jest przeprowadzenie pewnych działań na już posiadanych informacjach. W wyniku tych działań powstaje nowa jakościowo informacja. Nie jest ona jedynie innym technicznie zestawieniem danych, innym sposobem ich uszeregowania, ale stanowi nową jakościowo informację prowadzącą zazwyczaj do określonej oceny czy interpretacji danego zjawiska".
Należy podkreślić, iż przekazanie żądanej informacji nie wiąże się z koniecznością jej opracowania – przedmiotem wniosku są informacje dotyczące uzgadniania treści programu lekowego, w szczególności stanowiska i opinie ekspertów, które stanowią spójną całość i nie wymagają po stronie organu dodatkowego opracowania w celu udostępnienia (poza ewentualną anonimizacją, która jak wskazano powyżej nie powoduje uznania informacji za przetworzoną). Jednocześnie żądane informacje są przekazywane pomiędzy organami właściwymi w zakresie ochrony zdrowia i nie jest precedensem ich przygotowywanie na potrzeby niniejszego wniosku.
3. REALIZACJA INTERESU PUBLICZNEGO
W związku z tym, że informacja stanowiąca przedmiot wniosku nie jest informacją przetworzoną, nie jest konieczne wykazywanie interesu publicznego. Jednakże pragnę podkreślić, iż przekazanie żądanej informacji realizuje interes publiczny obejmujący ochronę zdrowia i życia ludzkiego.
Uzgadnianie treści programu lekowego prowadzi do ustalenia kryteriów, które muszą spełniać pacjenci, aby mogli być leczeni w danym programie. Oznacza to w praktyce uzyskanie dostępu lub jego ograniczenie do terapii ratującej życie i zdrowie obywateli. Udostępnienie informacji z nim związanych, stanowisk i opinii ekspertów – nie tylko zwiększy transparentność procesu, który prowadzi do wydatkowania środków publicznych (koszty wynikające z wprowadzenia lub rozszerzenia programu lekowego zależą od jego treści), ale umożliwi również ustalenie uzasadnienia dla jego obecnego kształtu. W szczególności w przypadku przedmiotowego programu wątpliwości budzi zakaz sekwencyjności leczenia, który ogranicza pacjentom dostęp do terapii. W świetle interesu publicznego wydaje się niezbędne, aby obywatele mogli poznać przesłanki, którymi kierował się organ decydując o treści programu lekowego.
4. PODSUMOWANIE
Zgodnie z przedstawionymi wyjaśnieniami zakres żądanej informacji znajduje uzasadnienie w prawie dostępu do informacji publicznej. Mając powyższe na uwadze, wnosimy jak w sentencji niniejszego pisma."